- Originalni naziv
Exploring the Roman Legacy: Creation of a theme region and cultural route along the Roman Danube Limes to empower the socio-economic development of shared European heritage
- Akronim
ROMAN LEGACY
- Projektni tim
Radoš Žugić
Jasminka Jagličić
Dijana Leković
Dijana Vuković
Bojan Vemić
- Trajanje
01/04/2025 – 31/03/2028
- Vodeći Partner
Univerzitet za kontinuirano obrazovanje Krems
Izvor finansiranja
Ovaj projekat je podržan od strane Interreg programa za Dunavski region koji sufinansira Evropska unija.
Budžet projekta: 2.948.845,94 EUR
Budžet za Opštinu Žabljak: 97.822,79 EUR
- Partneri
Partnerstvo u projektu obuhvata ukupno 54 institucije (19 projektnih partnera i 35 pridruženih strateških partnera) iz 11 evropskih zemalja. Konzorcijum čine univerziteti, istraživačke institucije, muzeji, opštine, regionalne vlasti i druge organizacije koje svojim različitim stručnostima doprinose implementaciji projekta.
OPIS PROJEKTA
Cilj projekta ROMAN LEGACY jeste jačanje kohezije u dunavskoj regiji kroz zajedničko rimsko nasljeđe. Na temelju prethodnih projekata, biće uspostavljena kulturna ruta duž rimskog limesa na Dunavu, koja će obuhvatiti i manja mjesta i udaljene oblasti. Ova ruta biće promovisana putem digitalnih prezentacija i promotivnih materijala. Dugoročnu održivost projekta podržaće sveobuhvatan koncept održivosti i proširena mreža stručnjaka. Pored toga, razvijaće se proizvodi sporog i ekološkog turizma, zasnovani na kulturnoj baštini i uključivanju lokalnog stanovništva. Cilj je da se rimsko nasljeđe dunavske regije dugoročno promoviše i predstavi na održiv način.
U prošlosti su brojni EU projekti bili usmjereni na rimsko nasljeđe u dunavskoj regiji, kao i na njeno očuvanje i unaprjeđenje za potrebe održivog kulturnog turizma. Razvijeni su različiti alati i strategije, i postavljeni su temelji za buduću evropsku kulturnu rutu duž Dunava. Projekat ROMAN LEGACY objedinjuje značajne Interreg-DTP projekte: Living Danube Limes, Danube’s Archaeological eLandscapes, Archaeodanube, ISTER, Transdanube Travel Stories i njihove prateće mreže, koristeći njihove najbolje rezultate.
Uključivanje rimskog nasljeđa u širu tematsku regiju otvara mogućnost za buduće proširenje kulturne rute, kao i za predstavljanje priče o zaleđu koje je snabdijevalo liniju limesa, što je ključno za sveobuhvatno pripovijedanje o Rimljanima.
CILJEVI PROJEKTA
Opšti cilj projekta ROMAN LEGACY jeste uspostavljanje kulturne rute duž rimskog limesa na Dunavu, njeno integrisanje u širu tematsku regiju i sertifikacija kao zvanične kulturne rute Savjeta Evrope.
Biće uspostavljena mreža koja će predstavljati transnacionalnu platformu za razmjenu i uključivanje svih aktera povezanih sa rimskom baštinom u dunavskoj regiji (uključujući političke i ekonomske aktere, lokalne/regionalne/nacionalne vlasti, nacionalne komisije za UNESCO, udruženja, arheološke lokalitete/parkove, muzeje, arheologe i istraživače, turističke agencije, inicijative i kulturne posrednike, itd.).
Biće razvijen zajednički okvir za interpretaciju i prezentaciju, kao i strategija brendiranja, kako bi rimsko nasljeđe u dunavskoj regiji bilo prikazano na logičan i ujedinjen način.
Postojeće informacije i alati će se konsolidovati, a praznine popuniti. Razvijaće se i implementirati različiti formati i alati za prezentaciju i promociju najznačajnijih rimskih lokaliteta duž rute, uključujući virtuelne i proširene stvarnosti, rimske pješačke i biciklističke staze, mjere za povećanje vidljivosti, rimske manifestacije, koncept za putujuću VR izložbu, fizičke promotivne materijale, mobilnu aplikaciju, veb-sajt i sl.
Projekat promoviše transnacionalnu saradnju u predstavljanju rimske baštine dunavske regije, a posebno rimskog limesa na Dunavu kao UNESCO lokaliteta svjetske baštine. Podržava proces kandidature rimskog limesa u okviru UNESCO inicijative „Granice Rimskog carstva“ kroz dodatne mjere koje dopunjuju postojeće napore, bez njihovog dupliranja.
POZADINA
Rimski limes duž Dunava, koji se proteže u dužini od 2400 kilometara, od Njemačke do Crnog mora, predstavlja izuzetan primjer transnacionalne baštine koja povezuje više evropskih zemalja unutar jedne makroregije.
Zapadni dio (Njemačka, Austrija, Slovačka) je 2021. godine upisan na UNESCO listu svjetske baštine, dok se istočni dio (Hrvatska, Srbija, Bugarska, Rumunija) još uvijek nalazi na Tentativnoj listi i čeka da postane dio velike transkontinentalne UNESCO baštine „Granice Rimskog carstva“. Dacijski limes (Rumunija), koji je usko povezan sa dunavskim limesom, priznat je kao UNESCO lokalitet svjetske baštine 2024. godine.
Zato rimski limes na Dunavu predstavlja zajedničku evropsku baštinu koju treba prikazati i promovisati duž čitave njegove dužine, uz ujedinjene napore i koherentan koncept, kako bi se ispričala priča o ljudima koji su prije 2000 godina živjeli u dunavskoj regiji. Limes nije bio samo granica između Rimskog carstva i takozvanog Barbarikuma, već i put koji je povezivao zapad i istok, različite rimske provincije na Dunavu, kao i germanska plemena i Rimljane u vremenima mira.
Zahvaljujući bogatoj kulturnoj i prirodnoj baštini, dunavska regija ima veliki potencijal kao transnacionalna turistička destinacija. Ipak, postoje izazovi poput potrebe za jedinstvenim brendom koji povezuje kulturne lokalitete i promoviše održivi turizam. Mreža kulturnih i baštinskih lokaliteta već postoji, ali je potrebno unaprijediti transnacionalnu saradnju i uključivanje lokalnog stanovništva. Društvena inkluzija i razumijevanje kulturne baštine kao dijela identiteta i ekonomske vrijednosti ključni su za uspješan razvoj turizma. Izazovi poput neravnomjernog ekonomskog razvoja i percepcije kulturnog turizma kao luksuza moraju biti prevaziđeni. Neophodno je očuvati baštinu i aktivno uključiti lokalno stanovništvo kako bi se u potpunosti iskoristio potencijal dunavske regije.
METODOLOGIJA PROJEKTA
Kulturna ruta rimskog limesa na Dunavu uspostavlja se kao ključna komponenta tematske regije koja uključuje manja mjesta i udaljene oblasti sa značajnim potencijalom za kulturni i prirodni turizam. Jedinstvena vrijednost ove rute ogleda se u njenom oslanjanju na istorijski vodeni tok Dunava, čime se u centar projekta stavlja povezivačka uloga rijeke.
Razvijaju se i implementiraju digitalni promotivni i prezentacijski materijali duž celog toka Dunava i kulturne rute. Na taj način promovišu se manje poznate lokacije pod jedinstvenim brendom i povezuju svi rimski lokaliteti duž rijeke i njenog zaleđa.
Koncept održivosti i akcioni plan za budući razvoj kulturne rute zasnivaju se na snažnoj mreži stručnjaka i fokusiraju se na pozitivno angažovanje lokalnog stanovništva u očuvanju kulturne baštine.
Proširena mreža stručnjaka obuhvata istraživače, turističke radnike, mala i srednja preduzeća, kao i lokalno stanovništvo. Zajedno razvijaju strateški koncept za interpretaciju i prezentaciju kulturne rute duž rimskog limesa na Dunavu, zasnovan na Danube Limes Interpretation Framework (DLIF). Ova interdisciplinarna saradnja prevazilazi prepreke i stvara održivu mrežu za cio region.
Pristupi zasnovani na zajedničkom stvaranju imaju za cilj da povežu lokalno stanovništvo ne samo sa projektom i njegovim rješenjima, već prije svega sa sopstvenim kulturnim nasljeđem. Cilj je osnažiti ljude da na održiv način koriste svoje resurse i pripreme se za budućnost.
Razvijaju se proizvodi sporog i ekološkog turizma zasnovani na zajedničkoj kulturnoj baštini, fokusirani na udaljene i turistički manje razvijene oblasti. Koristi se opsežno iskustvo partnera u konzorcijumu kako bi se sveobuhvatno povezali kulturni i prirodni turizam i promovisala blaga dunavske regije.
Formiraju se „Rimske staze“, koje su ukorjenjene u lokalnoj istoriji i ekonomiji, i fokusiraju se na odabrane i značajne istorijske detalje na lokalnom ili regionalnom nivou. Te staze mogu se istraživati pješačenjem ili biciklom.
Iskustva i rezultati prethodnih projekata koriste se za dalji razvoj kulturne rute.
