U organizaciji Službe predsjednika opštine Žabljak, 18. marta 2025. godine, održana je konferencija pod nazivom „Razvoj daljinskih sistema grijanja iz obnovljivih izvora energije“.

Cilj konferencije bio je da se stručna i opšta javnost upoznaju sa trenutnim stanjem i pravcima razvoja ovog važnog infrastrukturnog projekta, te da se kroz prisustvo domaćih i međunarodnih eksperata identifikuju mogući modeli finansiranja, tehničko-tehnološka rješenja i naredni koraci.

  Otvaranje konferencije i uvodna obraćanja

Predsjednik opštine Žabljak, Radoš Žugić, u uvodnom obraćanju istakao je strateški značaj razvoja sistema daljinskog grijanja za Žabljak, naglasivši da su aktivnosti na revidiranju postojeće EBRD studije iz 2020. godine već u toku, uz punu posvećenost opštinske administracije.

Partner u organizaciji konferencije bila je organizacija CEE Bankwatch, čiju je misiju i saradnju sa Žabljakom predstavila gđa Nataša Kovačević, posebno ističući podršku malim opštinama u regionu koje razvijaju zelene sisteme grijanja.

  Ključni doprinosi i prezentacije

Konferenciju su obogatili brojni stručnjaci iz oblasti energetske efikasnosti, infrastrukture i obnovljivih izvora energije:

• Predstavnici PROCON implementacione jedinice, Dragutin Sekulović i Nikola Vukmirović, govorili su o važnosti uključivanja projekata u Jedinstvenu listu infrastrukturnih projekata, kao preduslov za pristup EU fondovima.
• G. Rade Ralević iz EBRD-a predstavio je finansijske mehanizme i ukazao na potrebu „klasterizacije“ projekata, kako bi se dostigli iznosi pogodni za EBRD investicije.
• Studiju iz 2020. godine, njene nedostatke i novu revidiranu viziju, predstavili su Bojan Vemić i ekspert Žarko Despotović. Zahvaljujući alatu THERMOS iz EU projekta ACT!ON HEAT, urađene su napredne simulacije korišćenja različitih obnovljivih izvora energije.

  Regionalna iskustva i preporuke

Konferenciju su obogatila iskustva iz regiona:

• Dejan Stojanović, direktor Udruženja toplana Srbije, i prof. Dejan Ivezić iz Beograda, govorili su o tranziciji toplana ka obnovljivim izvorima energije.
• G. Vladislav Pejović predstavio je konkretne projekte u Kragujevcu i Prištini, naglašavajući važnost korišćenja otpadne toplote i solarne energije.
• Konsultant Mervan Avdić govorio je o važnosti decentralizovanih sistema daljinskog grijanja i pametnog upravljanja energijom.

  Zaključci i preporuke

U zaključku konferencije jasno je istaknuto da je:

• Sistem daljinskog grijanja nužnost za Žabljak zbog klimatskih uslova, ekoloških izazova i potrebe za unapređenjem životnog standarda.
• Projekat mora biti fazno razvijan, počevši od javnih objekata i većih turističkih kompleksa.
• Uvođenje pametnih tehnologija, kao što su SCADA sistemi i pametna brojila, ključno je za efikasno upravljanje energijom.
• Neophodno je koristiti kombinaciju više obnovljivih izvora energije, uz smanjenje gubitaka kroz decentralizovani pristup i povećanje energetske efikasnosti objekata.
• Uključivanje građana i jačanje lokalnih kapaciteta kroz stručne radne grupe biće od presudne važnosti za uspješnu implementaciju projekta.

Poseban naglasak stavljen je i na izradu elaborata o geotermalnim vodama, mogućnost korišćenja jezerske energije (Vražije i Riblje jezero), te razvoj GIS sistema i Akcionog plana za prilagođavanje klimatskim promjenama.

Opština Žabljak nastavlja da pokazuje inicijativu i spremnost za ulaganje u održivu energetsku budućnost. Zahvaljujemo svim partnerima, učesnicima i gostima konferencije na doprinosu u ovom važnom procesu.